حسابرسی صورت های مالی

در این مقاله به بررسی حسابرسی صورت های مالی و همۀ نکات مربوط به آن می پردازیم.

صورت های مالی و حسابرسی مالی یکی از اجزای مهم و اساسی در فرایند حسابداری هستند . این صورتها در واقع وضعیت شرکت را به لحاظ مالی نشان می دهند و نشان می دهند پول در شرکت از کجا بدست آمده و در کجا خرج شده و چه میزانی از آن برای سرمایه گذاری ها و مصارف آینده باقی مانده است.

حسابرسی صورتهای مالی از جمله خدمات حسابرسی محاسبان

حسابرسی صورت های مالی مبنای بررسی ممیزین مالیاتی و اداره دارایی و سایر ارگان های مربوطه همین صورتهای مالی بوده و البته تخلف یا اشتباه در تهیه انها می تواند عواقب مالی سنگینی برای شرکت ها داشته باشد.

برای همین شرکت ها و بنگاههای اقتصادی برای پیشگیری از این امر سالانه به صورت قانونی موظف به حسابرسی مالی و البته صورتهای مالی خود هستند در واقع تهیه صورتهای مالی وابسته به ثبت و نگهداری بسیاری از اسناد مالی و حسابداری بوده و بر اساس این اسناد صورت ها تهیه میشود اگر این اسناد به صورت سهوا یا عمدا به درستی و صادقانه تهیه نشوند صورتهای مالی بدست امده هم قابل اعتماد نبوده و می تواند توسط ممیزین حسابرسی رد شود و البته مشکلات قانونی و مالی زیادی برای صاحبان مشاغل ایجاد کند .

دربارۀ آموزش استانداردهای حسابداری هم در اینجا بخوانید.

حسابرسی چیست؟

حسابرسی در مفهوم لغوی یعنی رسیدگی به حساب ها اما در حرفه حسابداری و حسابرسی این شغل یعنی بررسی و ممیزی اسناد مالی و حسابداری و کشف اشتباهات عمدی یا سهوی و یا تقلب در صورت وجود . بعد از بررسی های انجام شده حسابرسان موظف هستند نتایج کار خود را به مدیران ارشد، سهامداران، ارگان های نظارتی مالی و مالیاتی، بانکها و در صورت نیاز سایر ارگان های مربوطه ارائه دهند.

انواع حسابرسی

حسابرسی صورتهای مالی

این نوع حسابرسی با هدف بررسی صورتهای مالی و تایید یا رد آن انجام میشود. در این حسابرسی افراد ذیصلاح ، متخصص و کارشناس در مورد ادعاهای مطرح شده در صورتهای مالی نظر خواهند داد و مطابقت آنها را با استاندارد ها و قوانین مالی و مالیاتی بررسی خواهند کرد . در واقع این فرایند باید به نوعی اعتبار دهی به اسناد و مدارک مالی شرکت منجر شود تا قابل استناد در امور مالیاتی و مالی باشد .

حسابرسی رعایتی

نوع دیگر حسابرسی ، حسابرسی رعایتی می باشد . این نوع حسابرسی برای تطبیق اسناد و مدارک مالی و نحوه ثبت و ضبط و نگهداری انها با استاندارد های تعیین شده و مقررات و قوانین مصوب انجام میشود. در این نوع حسابرسی اسناد باید مطابق یا قوانین و دستورالعمل ها ثبت شده و محاسبات انجام شده باشد تا مورد تایید قرار گرفته و مورد استناد باشند .

حسابرسی عملیاتی

این نوع حسابرسی برای بررسی فعالیت های عملیاتی شرکت ها و بنگاههای اقتصادی انجام میشود و درستی و یا نادرستی و به صرفه بودن یا نبودن آنها را تعیین می کند. با این نوع حسابرسی مدیران و سهامداران شرکتها متوجه عملکرد مالی سازمان خود خواهند شد و در صورت تشخیص و کشف ایراد می توانند برای رفع و اصلاح آن اقدام کنند.

در واقع بررسی های انجام شده به منظور ارزیابی صرفه اقتصادی و میزان کارایی و اثر بخشی قسمت حسابداری شرکت و در واقع ارزیابی عملکردی این واحد نوعی حسابرسی عملیاتی می باشد. هر گونه عملیات مالی که در شرکت ها و بنگاههای اقتصادی انجام میشود با هدف خاصی صورت می گیرد. قطعا این هدف در جهت ارتقا و توسعه مالی حرکت می کند. دقیقا در این زمان حسابرسی عملیاتی بررسی می کند این رویدادهای مالی صورت گرفته در جهت توسعه و ارتقا مالی شرکت بوده اند. همچنین چقدر به هدف خود نزدیک شده اند و موانع و مشکلاتی که مانع رسیدن به این هدف بوده اند را شناسایی و گزارش می کنند .

حسابرسی قانونی

حسابرسی قانونی چیزی شبیه به یک مرجع حل اختلاف می باشد یعنی وقتی بنگاههای اقتصادی و شرکت ها در بحث های مالی و مالیاتی با ارگان هایی مانند اداره دارایی و مالیات دچار اختلاف میشوند از این حسابرسان برای بررسی های تکمیلی و ارائه نظریه قانونی و کارشناسی دعوت می کنند. گاهی این نوع حسابرسی با اهداف دیگری نظیر کشف و شناسایی تقلب یا اختلاص کارکنان شرکت ، پیگیری خسارت های مالی و تجاری و حل اختلاف بین سهامداران هم انجام میشود .

حسابرسی صورتهای مالی با چه هدفی انجام میشود؟

  • هدف اصلی اعتبار دهی به صورتهای مالی است .
  • مطابقت صورتهای مالی با استاندارد ها و قوانین و مقررات حسابرسی تعیین شده .
  • کشف و بررسی اشتباهات سهوی یا عمدی در محاسبات و تهیه صورتهای مالی .
  • براورده کردن نیازهای اطلاعاتی برای سهامدارن ، مدیران ارشد ، دولت و ارگان های مربوطه .

انواع صورتهای مالی

صورتهای مالی مهم و اساسی که در حسابداری تهیه میشود به طور کلی بر چهار نوع تقسیم میشوند . ترازنامه ، صورت سود و زیان ، صورت سود و زیان جامع یا سرمایه و صورت وجوه نقد چهار گروه از صورتهای مالی مهم می باشند که در ذیل هر کدام را به اختصار شرح خواهیم داد.

ترازنامه

ترازنامه در یک شرکت یا بنگاه اقتصادی بیان کننده وضعیت مالی و اقتصادی شرکت ، میزان نقدینگی موجود در ان ، میزان بدهی ها و توان شرکت برای پرداخت انها می باشد. این نوع صورت مالی بیان کننده حقوق صاحبان سرمایه هم بوده و در این زمینه اطلاعات لازم را ارائه می دهد.

اجزای اساسی یک ترازنامه شامل چه مواردی می باشد؟

دارایی های ثابت مشهود

این دارایی ها وجود خارجی داشته و ممکن است استهلاک پذیر یا استهلاک ناپذیر یا نقصان پذیر باشند . دارایی های ثابت مشهود استهلاک ناپذیر عمر نامحدود داشته و مانند زمین هستند، دارایی های ثابت مشهود استهلاک پذیر آنهایی هستند که عمر محدودی داشته و در اثر استفاده مستهلک میشوند مانند ماشین آلات و تجهیزات و لوازمی که در تولید کالا و خدمات مورد استفاده قرار می گیرند و دارایی های ثابت مشهود نقصان پذیر دارایی هایی هستند که در اثر مصرف کم شده یا تمام میشوند مانند ذخایر معادن ، جنگل ها

دارایی های ثابت نامشهود

این نوع دارایی ها وجود عینی و خارجی ندارند و نوعی حق معنوی و مالکیت معنوی می باشند مانند حق اختراع ، حق اکتشاف ، امتیار انتشار و برخی دیگر . این دارایی ها برای تولید کالا و خدمات نگهداری شده و مورد استفاده قرار میگیرند . بیش از یک دوره مالی یا اصطلاحا چندین دوره مالی قابل استفاده هستند و البته تعیین عمر آنها و میزان استفاده ای که میشود از انها کرد دشوار است .در حسابداری دارایی های نامشهود رعایت اصل تعیین بهای تمام شده ، تعیین سود و ز یان ناشی از فروش آنها که از تفریق مبلغ دریافتی با ارزش دفتری بدست می آید و رعایت تطابق هزینه با درآمد ناشی از ان الزامی می باشد و درستی محاسبات را تضمین می کند .

سرمایه گذاری‌ها

هر گونه سرمایه گذاری های بلند مدت و یا کوتاه مدت که در آینده باعث افزایش دارایی های شرکت و یا بنگاه اقتصادی میشوند را گویند . این سرمایه گذاری های می تواند در بورس ، خرید ملک یا زمین ، توسعه شرکت و افزایش تولید و بسیاری دیگر باشد .

موجودی کالا و مواد

جز دیگری از ترازنامه که بیان کننده میزان موجودی کالا و مواد اعم از مواد اولیه و غیره در سازمان می باشد . این جز بیان کننده توان شرکت برای تولید و مراوده مالی یا خدماتی بوده و توان عملیاتی شرکت را پیش بینی می کند .

حساب ها و سایر اسناد دریافتنی

حساب های دریافتنی مطالبات و طلب های شرکت از اشخاص و سایر شرکت ها و بنگاههای اقتصادی می باشد . این حساب ها ممکن است از فروش کالا ها و خدمات ، پرداخت مساعده و وام به کارکنان و غیره ایجاد شده باشند . این حساب ها اساسا ماهیت بدهکار داشته و در ستون بدهکاران ثبت خواهند خورد. خود این حساب ها انواع مختلفی هم دارند .

موجودی نقد

موجودی نقد در واقع وجوهی هستند که در بانک ها و موسسات یا صندوق ها سپرده گذاری شده اند و البته باید قابل دسترسی و برداشت برای مالک باشند . این موجودی به مدیران دید روشنی در خصوص فعالیت های مالی آینده خواهد داد

حساب ها و اسناد پرداختنی

اسناد پرداختنی تعهداتی است که شرکت در قبال دریافت کالا ، مواد اولیه یا خدمات به سایر شرکتها یا موسسات می دهد . اسناد پرداختنی می تواند انواع مختلفی داشته باشد .

ذخیره مالیات

شرکتها در پایان سال مالی بعد از انجام محاسبات و بدست اوردن سود و زیان خود باید ذخیره مالیات خود را بدست اورند و برای آن باید اصول خاصی را در نظر بگیرند .

ذخیره مزایای پایان خدمت پرسنل

این آیتم همان حق سنوات کارکنان بوده که در پایان هر سال با توجه به قانون باید محاسبه و در حساب بدهی ها ثبت شود البته این ذخیره می تواند پرداخت شده یا اینکه تا زمان تسفیه اشخاص در حساب بدهی های شرکت بماند .

بدهی های بلند مدت

بدهی های بلند مدت می تواند شامل وام های طولانی مدت ، اسناد پرداختنی طولانی مدت و غیره باشد که سررسید آن بیش از یک سال مالی است.

سهم اقلیت

خالص‌ داراييهاي‌ قابل‌ انتساب‌ به‌ اقليت‌ در تاريخ‌ ترازنامه‌ بايد به‌ عنوان‌ سهم‌ اقليت‌ در ترازنامه‌ تلفيقي‌، در بخش‌ حقوق‌ صاحبان‌ سرمايه‌ ارائه‌ شود .

سرمایه و اندوخته ها

سرمایه و اندوخته ها هم همه ان سرمایه گذاری های بلند مدت و کوتاه مدتی است که به دارایی های شرکت می افزاید و می تواند در زمینه های مختلف صورت گرفته باشد .

صورت سود و زیان

نوع دیگر صورت مالی که در بازه های زمانی مشخصی تهیه میشود صورت سود و زیان است این صورت عملکرد مالی شرکت را نشان می دهد و اجزای آن شامل : دارایی های عملیاتی ، هزینه های عملیاتی ، سود یا زیان عملیاتی ، هزینه های مالی ، سایر درآمد ها و هزینه های غیر عملیاتی ، مالیات بر درآمد ، سود یا زیان فعالیت های عادی ، اقلام غیر مترقبه ، سهم اقلیت ، سود یا زیان خالص می باشد . که توضیح هر یک از آنها و نحوه ثبتشان مفصل است و در این مقال نمی گنجد .

صورت سرمایه

صورت حساب سرمایه در بین صورتهای مالی از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است . این صورت مالی باید از کسر کل درآمد از هزینه ها بدست امده و میزان حقوق صاحبان سرمایه را نشان می دهد . صورت حساب سرمایه سرمایه در گردش بنگاه اقتصادی را نشان داده و می تواند مبنای تصمیم گیری های مالی کلان و مهم باشد . بنابراین باید در تهیه آن دقت و توجه کافی به عمل آید .

صورت جریان وجوه نقد

نوع دیگری از صورتهای مالی صورت جریان نقد است . این صورت مالی ورودی ها و خروجی های جریان وجوه نقد را نشان می دهد و جزییات آن را بیان می کند . یعنی نشان می دهد پول از کجاها وارد و در کجاها خرج میشود .

فاکتور اساسی در همه صورتهای مالی شامل موارد ذیل است

همه صورتهای مالی از اجزای مشترکی برای محاسبه تشکیل شده اند و در ساختار آنها موارد ذیل باید بررسی و تهیه گردد. دارایی ها ، بدهی ها ،حقوق صاحبان سرمایه ، درآمد ، هزینه ها ، آورده صاحبان سرمایه و ستانده صاحبان سرمایه از ان جمله اند.

مشاوره و انجام حسابرسی صورتهای مالی کمترین نفعی که برای شرکت ها دارد شناسایی و کشف اشتباهات و تخلفات قبل از بررسی های ممیزین و حسابرسان قانونی است این کار باعث میشود شرکتها اقدام به اصلاح و رفع خطاهای سهوی یا عمدی کرده و شرکت از جرایم مالیاتی و مشکلات قانونی مختلف رهایی یابد و البته سرمایه شرکت هم در امان باشد. برای همین بنگاههای اقتصادی و شرکت ها می توانند برای مشاوره حسابرسی صورتهای مالی خود از موسسات خدمات مالی و حسابداری و حسابرسی کمک گرفته و یا کار را به آنها بسپارند. موسسه خدمات مالی و حسابداری محاسبان تلاشگر خبره با در اختیار داشتن حسابرسان خبره می تواند این مهم را بر عهده گیرد.

در مورد صورت های مالی در ویکی پدیا به زبان انگلیسی بخوانید.

دیدگاهتان را بنویسید